Kafe, e kuqe, e zezë, vjollcë – çfarë janë këto alternativa të orizit të bardhë, dhe a janë në të vërtetë më të shëndetshme?
Nëse keni qenë ndonjëherë në supermarket dhe keni qenë të mbushur me shqetësim nga numri i opsioneve të orizit të disponueshëm, nuk jeni vetëm.
Secili varietet orizi ka shijen, teksturën dhe vetit e tij të veçanta ushqyese. Për të bërë gjërat më të komplikuara, disa variante kanë nivel më të lartë të antocianinëve – antioksidantë që mbrojnë qelizat e trupit nga dëmtimi. Këto lloje orizi njihen sipas ngjyrës së tyre – për shembull, orizi i kuq ose i zi.
Çfarë është orizi ngjyrë kafte (brown rice)?
Për të bërë oriz të bardhë, krundet (lëvozhga e jashtme) e kokrrave hiqet. Në orizin kafe, krundet dhe embrioni (bërthama e kokrrës) janë ende të paprekura, duke i dhënë këtij lloji orizi ngjyrën e nxirë dhe përmbajtjen e lartë të fibrave.
Orizi kafe gjithashtu përmban polifenole dhe flavonoide – lloje të antioksidantëve që mbrojnë trupin nga stresi.
Oriz i bukur i zi
Ndërsa nuk është aq i shpesht si varietetet e tjera, orizi i zi – i quajtur gjithashtu edhe oriz i purpurët për shkak të ngjyrës së tij – është i pasur me antocianina.
Faktikisht, orizi i zi përmban të njëjtën lloj antioksidanti që jepngjyrën e thellë purpur të frutave të superfuqisë si boronica dhe murrizi.
Oriz i kuq i pasur me hekur
Orizi i kuq, i njohur gjithashtu si Oryza rufipogon, ka grurë të mesëm ose të gjatë dhe ngjyrehet nga përmbajtja e tij e antocianinave. Rritet kryesisht në Azinë dhe Australinë Veriore.
Orizi i kuq përmban më shumë hekur dhe zink krahasuar me llojet e tjera të orizit. Gjithashtu, antocianinat e gjetur në orizin e kuq përdoren për të ngjyrosur ushqime të tjera si alkooli, buka dhe akull.
A është edhe riceberry një lloj orizi?
Pavarësisht emrit pak të ngatërruar, orizi riceberry është zhvilluar fillestarisht në Tajlandë si një kryqëzim mes një orizi lokal jasmin dhe një lloj lokal i orizit të kuq, duke krijuar një grurë të lehtë me ngjyrë vjollcë.
Duke u bërë gjithnjë e më e disponueshme në dyqanet aziatike në Australi, ky lloj orizi ka një profil ushqimor më të favorshëm se orizi i kaftë dhe ka një kohë gatimi më të shkurtër, të ngjashme me atë të orizit të bardhë jasmin.
Orizi nuk është vetëm një karbohidrate tjetër
Orizi ka shumë vlera ushqyese dhe është i pasur me vitamina, minerale dhe fibra. Varietet si orizi i kuq, i kaft dhe i zi janë rekomanduar për dietën e shëndetshme. Ndonëse më pak të njohur, llojet e rralla të orizit kanë përfitime të veçanta. Në përgjithësi, të gjitha llojet e orizit kanë vend në një dietë të balancuar.